Tijdens mijn struintochten over de oevers van de (grens)Maas, op zoek naar fraai drijfhout en ander materiaal met een mooie vorm en materiaal met een geschiedenis of verhaal, ervaar ik natuurlijk ook de schaduwzijde van wat de mens voortbrengt en achterlaat. Na elke hoogwatergolf zie je dat weer in de vorm van het vele plastic afval. Het heeft een negatieve invloed op mijn beleving van deze fascinerende omgeving en natuur. Maar het intrigeert me ook, kan me verdrietig maken of juist heel vrolijk. Een groot deel van het grote zichtbare afval wordt mettertijd door organisaties en de hulp van vele vrijwilligers en burgers opgeruimd, maar het vrijwel onzichtbare micro-afval blijft nog lang in het milieu aanwezig en kan daar schade veroorzaken aan fauna en flora en wellicht uiteindelijk ook aan ons. Dit micro-afval viel me op bij het maken en bekijken van een macrofoto van een insect. In een klein onderzoek heb ik verschillende soorten micro-afval en natuurlijk materiaal geïdentificeerd.. Dit is een momentopname op één bepaalde plek die niet representatief hoeft te zijn voor de gehele oeverlijn van de (grens)Maas. Er zijn plekken waar vrijwel geen afval aanspoelt en er zijn plekken waar het juist samenklontert.
In het midden van de foto een ‘grote wolzwever’, een (zweef)vliegensoort. Gemarkeerd met gele cirkels, microplastics, kunststof-granulaat en schuim.
De Maasoever voorbij de stuw van Borgharen, begin april 2019. Het fijnste en lichtste drijfmateriaal blijft doorgaans op het hoogste punt van een hoge waterstand liggen.
Ik nam ’n hoeveelheid van dit fijne materiaal mee om uit te pluizen. Op het dienblad ligt een volume van ongeveer 100mL. Het meeste is organisch materiaal van planten en bomen, maar er zit veel ‘vreemd’ materiaal bij.
Mijn focus lag op deze ‘vreemde’ materialen. Ik had wel verwacht ze aan te treffen, maar de aard en hoeveelheid ervan hebben me zorgelijk verbaasd.
Van het grote aantal kunststof korrels (granulaat / pellets) in die 100mL schrok ik nogal. Deze korrels worden in de industrie in extruder / spuitgietmachines gebruikt voor de vervaardiging van kunststof produkten.
Ook in grote mate aanwezig de microplastics, de scherpe resten van kunststof produkten die in het milieu belanden en die onder invloed van zonlicht, golfslag en schuring steeds verder uiteen vallen.
Veel aanwezig en lastiger te herkennen is het vele schuimmateriaal, zoals styropor en polyurethaan (pur). Het schuimt vervormt en verkleurt door stof, leem en schimmel waardoor het minder opvalt.
Minder aanwezig, maar goed herkenbaar zijn de ‘slakken’ uit de hoogovens van de Waalse staalindustrie. Ik vind wel eens grote brokken, maar deze microslakken zag ik niet eerder.
Tussen het vele organische materiaal héél veel verschillende zaden. Deze vinden op de Maasoevers een vruchtbare bodem om in te ontkiemen en te gedijen.
Ook opvallend de vele micro-slakkenhuizen.
En tenslotte de harde chitine pantsers van insecten die niet snel vergaan.